logo
dividerآرشیو اخبارdividerدانش فنی تولید لاین های والدینی بذور هیبرید کلزا، خیار و فلفل دلمهای از طریق سیستم هاپلوئیدی و مهندسی اصلاح معکوس
دانش فنی تولید لاین های والدینی بذور هیبرید کلزا، خیار و فلفل دلمهای از طریق سیستم هاپلوئیدی و مهندسی اصلاح معکوس
دانش فنی تولید لاین های والدینی بذور هیبرید کلزا، خیار و فلفل دلمهای از طریق سیستم هاپلوئیدی و مهندسی اصلاح معکوس

 

 

هم اکنون سالانه بالغ بر 120 میلیون دلار بذر سبزی و صیفی وارد کشور میشود که این آمار تنها مربوط به واردات قانونی بوده و واردات قاچاق لحاظ نشده است. از طرفی 98 % از بذور مصرفی سبزی و صیفی کشور وارداتی است. علاوه بر ارزبری، هیبریدهای خارجی برای شرایط آب و هوایی کشور ما اصلاح نشدهاند و معمولا متوسط مصرف آب آنها بالاست.

در گیاهان دگر گشنی مثل ذرت، خیار، سبزیجات و کلزا عمده درآمد شرکتهای به نژادی و اصلاح نباتات از بذور حاصل میشود که این بذور یکبار مصرف هستند و بذرهایی که از کشت بذر هیبرید آنها به دست می آید به هیچ وجه صفات برتر نسل را ندارد و کشاورز ناگزیر از خرید مجدد آنها از شرکت تولید کننده است. برای تولید بذور هیبرید، مهم ترین مسئله، داشتن فناوری تولید لاینهای اینبرد است. دسترسی به لاینهای اینبرد والدینی بذور هیبرید تجاری مطلوب در سبزیجات از شرکتهای خارجی تولید کننده بذور تقریبا غیر ممکن است. این در حالی است که با استفاده از سیستم هاپلوئیدی و اصلاح معکوس امکان دسترسی به لاینهای اینبرد والدینی وجود دارد.
به نژادی از طریق سیستم هاپلوئیدی فصلی جدید در برنامه های اصلاحی است که به دلیل تولید لاینهای کاملا خالص ازنسل  یک تلاقی خاص طی یک مدت بسیار کوتاه، بر روشهای سنتی کاملا برتری دارد. این کار با تولید گیاه هاپلوئید و بدست آوردن لاینهای کاملا خالص دابلهاپلوئید از طریق دو برابر کردن تعداد کروموزومهای آنها میسر است .
برای تولید هاپلوئیدها در گیاهانی چون کلزا و فلفل دلمهای استفاده از روش کشت میکروسپور )آندروژنز( یکی از کاراترین و معمولترین روشهای ایجاد گیاه هاپلوئید است. بدین ترتیب که میکروسپور )دانه گرده نارس در مرحله ابتدائی نمو( را در محیط درون شیشه قرار داده و از طریق تنش القایی نظیر دمایی، غذایی و شیمیایی مسیر نمو آن از تولید دانه گرده به سمت جنین زایی و ایجاد گیاهچه هاپلوئید و در ادامه تولید گیاه دابلدهاپلوئید تغییر داده میشود.
اما در خیار برای تولید گیاه هاپلوئید، دانههای گرده را با قرار دادن در معرض پرتوهای گاما عقیم کرده و از آنها برای گرده- افشانی گیاهان هدف استفاده میشود. حاصل این فرایند جنین هاپلوئیدی است که فاقد ژنوم گیاه پدری میباشد. در ادامه جنین را اصطلاحا نجات داده و اقدام به تولید گیاه هاپلوئید میشود که در تولید لاین اینبرد قابل استفاده است .
با استفاده از فرآیند اصلاح معکوس، این قابلیت وجود دارد که در کلیه گونه ها از گیاهان هتروزیگوس جهت ایجاد والدین خالص استفاده شده و با تلاقی این والدین خالص، گیاه هتروزیگوس باز تولید شود. قدم اول در اصلاح معکوس، توقف کراسینگآور ) CO ( در گیاه هتروزیگوس و جلوگیری از نوترکیبی کروموزومها با روشهای دستکاری ژنتیکی )خاموشسازی ژن DMC1 ( است.

در قدم بعدی با کشت اسپورها در محیط کشت مصنوعی، گیاهان هاپلوئید تولید شده و سپس توسط تیمار با کلشیسین گیاهان دابلهاپلوئید ) DH ( ایجاد میشوند . در نهایت با انتخاب گیاهان DH مکمل، باز تولید گیاه هتروزیگوت اولیه از طریق بذر برای نسل های متوالی فراهم میشود . این فناوری در گیاه خیار منجر به دستیابیبه گیاهانی با خاموشی ژن DMC1 شده است.

 

 

 

 

 

 

 

© تمامی حقوق برای پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی محفوظ است.طراحی شده توسط طراحی سایت داتک